Image 2.1. Le monument commémoratif de Thao Suranaee. (รูปที่ 2.1 อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี)
Source: TAT. En ligne, 2020a. (ที่มา: ททท. ออนไลน์ ปี 2563)

           Le monument de Thao Suranaree ou communément connu sous le nom de Madame Mo a été construit en bronze en 1933 à la demande du gouverneur de Nakhon Ratchasima et grâce au Département des Beaux-Arts avec la donation publique. La statue a été conçue par Phra Thevabhinimmitra (Chai Tiemsilapachai) et sculptée par le professeur Silpa Bhirasri. Cette statue mesure 1,85 mètre et pèse 325 kilos. Elle est sur une base de « Paitee ». La sculpture est vêtue de l'uniforme qui lui est attribué, dans la posture debout avec la main droite tenant une épée pointée vers le sol et la main gauche placée sur sa taille. Son visage se tourne vers l'ouest qui est la direction de Bangkok.
           Le monument de Thao Suranaree a été construit pour commémorer son acte héroïque. Madame Mo a dirigé une troupe féminine afin d’empêcher l’invasion de la ville par l'armée laotienne dirigée par le prince Anuwong sous le règne du roi Rama III. Elle est décédée en 1852 et ses cendres ont été enchassées au temple Salaloi. D’autres cendres ont été enchassées et placées au sous-sol à l'avant de la porte de Chumphon. Les gens de Nakhon Ratchasima rendent hommage à Thao Suranaree et apprécient énormément son courage. Le Département des Beaux-Arts a déclaré le monument comme site archéologique de la nation le 3 janvier 1937. L’officier provincial avec l’aide d'autres officiers et des gens de Nakhon Ratchasima, organisent la célébration du Jour de la Victoire de Madame Mo. Cette cérémonie a lieu chaque année du 23 mars au 3 avril devant l’Hôtel de Ville et a pour but de lui rendre hommage, ainsi qu’à d'autres héros et héroïnes de Nakhon Ratchasima. (TAT. En ligne, 2020a). L'image 2.1 illustre le monument commémoratif de Thao Suranaree.

           อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีที่รู้จักโดยทั่วไปคือคุณหญิงโมสร้างจากสำฤทธิ์ในปี พ.ศ. 2476 โดยผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมาและกรมศิลปากร รวมถึงการบริจาคจากประชาชน อนุสาวรีย์มีขนาดความสูงที่ 1.85 เมตร น้ำหนัก 325 กิโลกรัม ตั้งอยู่บนฐานไพที ลักษณะการแต่งกายด้วยชุดไทยเต็มยศโดยที่มือขวาถือดาบชี้ลงพื้นและมือซ้ายเท้าสะเอว หันหน้าไปทางทิศตะวันตกทางด้านกรุงเทพมหานคร
           อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีสร้างเพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงความกล้าหาญของท้าวสุรนารีที่นำกองกำลังหญิงไทยปกป้องบ้านเมืองจากข้าศึกชาวลาว ซึ่งนำทัพโดยเจ้าอนุวงศ์ในรัชสมัยของรัชกาลที่ 3 ท้าวสุรนารีเสียชีวิตในปี พ.ศ. 2395 และอัฐิของท่านได้บรรจุอยู่ที่วัดศาลาลอยและฐานประตูชุมพล ชาวนครราชสีมาเคารพในความกล้าหาญของท่านมากในทุกปีมีการจัดงานเฉลิมฉลองชัยชนะของท้าวสุรนารีในระหว่างวันที 23 มีนาคม-3 เมษายนทุกปีที่หน้าศาลากลางจังหวัด (ททท. ออนไลน์. ปี 2563.) รูปที่ 2.1 ภาพประกอบ อนุสาวรีย์อนุสรณ์ท้าวสุรนารี